وارونگی رحم
تقریبا تمام موارد وارونگی رحم بعد از زایمان روی می دهد و به دو دسته تقسیم می شود : کامل و ناقص .
در وارونگی کامل، رحم کاملا از واژن بیرون می آید . وارونگی ناقص، با لمس شکم و احساس نوعی فرورفتگی که شبیه دهانه آتشفشان است و همچنین با لمس واژینالِ دیواره فوندوس در سگمال تحتانی رحم و سرویکس، تشخیص مطرح می شود .
عاملی که در وارونگی کامل یا ناقص رحم بعد از زایمان نوزاد نقش دارد، تقریبا همیشه در نتیجه کشش شدید بندنافِ جفتی است که به رحم چسبیده است و شایع ترین محل این چسبندگی فوندوس است . پلاسنتا آکرتا، ضعف مادرزادی یا اکستابی در میومتر، آنومالی های رحم، لیبر طول کشیده، سابقه وارونگی رحم، عفونت های رحمی، میوم های رحمی، گاه محکم نچسبیدن جفت به دیواره رحم و مصرف سولفات منیزیوم حین زایمان نیز ممکن است باعث وارونگی رحم شوند .
برای جلوگیری از بروز وارونگی رحم باید از مانورهای زیر امتناع ورزید: محکم کشیدن بند ناف، وارد کردن فشار بیش از حد فوندوس، فشار بیش از حد داخل شکمی و خارج ساختن جفت با خشونت . در این مقاله قصد داریم به مطالبی نظیر ذیل بپردازیم .
- علایم وارونگی رحم
- وارونگی رحم چیست؟
- درمان وارونگی رحم
- رحم وارونه
- رحم وارونه چیست
- برعکس بودن رحم
- جا انداختن رحم
سیر بالینی وارونه شدگی رحم
در اکثر موارد وارونه شدگی رحم با خونریزی شدیدی همراه است که اگر درمان فوری انجام نشود، ممکن است کشنده باشد .
درمان وارونه شدگی رحم
تاخیر در درمان به مرگ بیمار خواهد شد . انجام فوری و همزمانِ تعدادی از اقدامات به شرح زیر الزامی است :
افراد کمکی، از جمله متخصص بیهوشی فورا فراخوانده شوند . در این فاصله باید تمام رحم را با بتادین شست، ناحیه تناسلی را با شان استریل پوشاند و تا زمان آماده شده همه شرایط، رحم را در یک شان گرم، مرطوب و استریل نگه داشت . شروع اکسیژن به میزان شش تا هشت لیتر در دقیقه اکسیژن با ماسک یا لوله (کانول)، برقراری دو راه وریدی و انفوزیون یک لیتر رینگرلاکتات حداقل ۳۲ قطره در دقیقه (میزان سرم دریافتی با توجه به حال عمومی مادر تنظیم می شود)، درخواست خون (برای جلوگیری از هیپوولمی) و تزریق عضلانی ۵۰ – ۱۰۰ گرم پتیدین از دیگر اقدامات است .
در صورتی که جفت جدا شده است: در اغلب موارد می توان به سادگی با اعمال فوری فشار رو به بالا بر فوندوس توسط کف دست و انگشتان در جهت محور طولی واژن، رحمی را که به تازگی وارونه شده، به جای خود برگرداند . پس از اطمینان از قرارگرفتن رحم در محل اصلی، ۲۰ واحد اکسی توسین داخل ۵۰۰ سی سی سرم ریخته شده و ماساژ دو دستی شروع می شود تا زمانی که رحم جمع شود . اگر رحم شل است باید میزان سرم را افزایش داده و یک آمپول نیز تزریق عضلانی شود .
اگر جفت به رحم چسبیده باشد، نباید جفت را از رحم جدا کرد، زیرا منجر به خونریزی شدید خواهد شد . در این مورد هم ابتدا باید انفوزیون سرم رینگر لاکتات برقرار باشد، لزوم ترانسفوزیون خون بررسی شود و پس از بیهوشی بیمار (ترجیحا هالوتان یا انفلوران؛ البته سولفات منیزیوم، تربوتالین و ریتودرین هم رحم را به طور موفقیت آمیزی شل می کنند) رحم به جای اولیه اش برگردانده شود . پس از موفقیت در برگرداندن رحم، ابتدا از خالی بودن مثانه اطمینان حاصل می شود و سپس جفت با کوراژ خارج می گردد .
به محض اینکه رحم در موقعیت طبیعی خود حفظ شد، داروهای شل کننده رحمی قطع شده و هم زمان ۲۰ واحد اکسی توسین در ۵۰۰ سی سی سرم برای منقبض کردن رحم شروع می شود . در همین حال عامل زایمان فوندوس را در موقعیت طبیعی خود نگه می دارد . در آغاز، ماساژ دودستی به کنترل خونریزی بیشتر کمک می کند تا تون رحم مجددا برگردد . بعد از انقباض خوب رحم، عامل زایمان به پایش از طریق واژن ادامه می دهد تا هر گونه نشانه ای از وارونه شدن مجدد رحم را کشف کند . در صورتی که با روش توضیح داده شده نتوان رحم را به جای خود بازگرداند، باید از طریق لاپاروتومی اقدام به این کار کرد .تزریق وریدی ۲ گرم آمپی سیلین به همراه ۵۰۰ میلی گرم مترونیدازول وریدی یا تجویز ۱ گرم سفازولین و ۵۰۰ میلی گرم مترونیدازول وریدی الزامی است .
برای کسب اطلاعات بیشتر به بهترین تخصص زنان در غرب تهران مراجعه نمایید.
مطالب مرتبط با این مقاله: