مراقبت های بعد از زایمان
خانم های که تازه زایمان کرده اند باید بدانند که مراقبت ها و رعایت برخی از نکات در خانه ضروری است و جهت مراقبت های لازم بهتر است به متخصص زنان و زایمان مراجعه نمایند و اما مراقبت های که نیاز است یک خانم پس از زایمان در خانه رعایت نماید چیست ؟ با همراه باشید .
تسکین درد ناحیه برش پرینه یا اپی زیاتومی
اگر خانمی در حین زایمان طبیعی بخیه و یا برش های اپی زیاتومی زده شده باشد باید مراقبت های از این ناحیه داشته باشند و شاید خیلی از بانوان ندانند برای کاهش درد در ناحیه پرینه از گرما درمانی استفاده کنند بلکه باید بگوییم این کار درست نیست و بهتر است در ۲۴ ساعت اول بعد از زایمان از کمپرس سرد برای تسکین درد و کاهش خونریزی استفاده نماییم .
پس از ۲۴ ساعت اول بعد از زایمان استفاده از گرما درمانی می تواند موثر باشد حال این گرما می تواند کیسه آب گرم، سشوار و حرارت نور چراغ مطالعه باشد که فرد این حرارت را در ناحیه برش قرار می دهد و می تواند تسکین دهنده باشد .
درد ناحیه اپی زیاتومی تا حدی طبیعی است ولی اگر بیش از حد و همراه با سوزش شدید باشد دیگر طبیعی تلقی نمی شود و فرد باید به پزشک مراجعه نماید . برای تسکین درد مادر می تواند از گرما استفاده نمایید و در صورت اینکه درد تسکین نیافت تحت اطلاع پزشک خود می تواند از مسکن استفاده نماید .
بخیه در زایمان سزارین همانند زایمان طبیعی باید تحت مراقبت قرار گیرد تا از بروز عفونت پیشگیری شود . لذا بهتر است مطابق توصیه های پزشک پانسمان آن را تعویض و محل بخیه را خشک و تمیز نگه داریم .
شستشو ناحیه پرینه پس از زایمان
شستشو ناحیه برش پرینه یا اپی زیاتومی بسیار مهم است در گذشته می گفتند شستشو با آب و بتادین ولی امروزه گفته می شود که بتادین باعث می شود ناحیه زخم دیرتر بهبود یابد و بهتر است از سرم شستشو و سرم نمکی برای شستشو این ناحیه استفاده نماید . حتما توصیه های بهداشتی را مادر باید رعایت نماید و بهتر است در چند روز ابتدایی پس از زایمان از توالت فرنگی استفاده نماید و با استفاده از آب گرم خودش را شستشو دهد . از شوینده ملایم مانند شامپو بچه روزی دو تا سه بار استفاده نماید و مادر خود را شستشو دهد و از جلو به عقب خود را بشویید تا عفونت ها و آلودگی های ناحیه مقعد به ناحیه پرینه سرایت نکند . حتما بعد از شستشو مادر خود را خشک نماید و بعد از آن از سرم شستشو سه بار در روز استفاده نماید .
طرز نشستن بعد از زایمان
نحوه نشستن فرد بعد از زایمان سزارین و طبیعی باید طوری باشد که به بخیه های آن فشاری وارد نشود و بهتر است به پهلو و دراز کشیده باشد و موقع نشستن از بالشت های مخصوص پشت کمر و زیر باسن استفاده نماید . حتی در زمان شیردهی هم بهتر است از این بالشت برای زیر پا، پشت کمر و زیر دست استفاده نماید تا وضعیت بهتری داشته باشد .
تغذیه بعد از زایمان
در خصوص تغذیه بهتر است فرد بعد از زایمان از مواد ملین مانند: الو، انجیر، روغن زیتون، سبزیجات فیبر دار، مرکبات و روزی شش تا هشت لیوان آب استفاده نمایند . نکته ای که هست چای در فرهنگ ایرانی ها جایگاه ویژه ای دارد و خیلی ها تصور می کنند برای شیردهی موثر است در صورتی که این درست نیست و مایعات محرک مانند: قهوه و چای بهتر است به دلیل ایجاد یبوست کمتر بنوشند و در صورت تمایل به نوشیدن چای، مشکلی ندارد چای کم رنگ بنوشند .
رعایت بهداشت بعد از زایمان
در خصوص تعویض پوشک، مادر بهتر است روزانه شش تا هفت بار تعویض پوشک داشته باشد و این طور نباشد که دیر به دیر پوشک را تعویض داشته باشید زیرا سبب ایجاد محیطی برای بروز عفونت و میکروب ها می شود .
پوشیدن لباس مناسب پس از زایمان
بهتر است از لباس زیر نخی فرد پس از زایمان استفاده نماید و از لباس زیر های گیاهی و پلاستیکی استفاده نکند و قبل از پوشیدن لباس نخی بهتر است آن اتو بکشید سپس از استفاده نمایند .
رعایت نکات در خصوص شیردهی
یکی از دغدغه های افراد و مادران در زمان شیردهی ترک نوک سینه و یا شقاق نوک سینه است بخصوص در زمانی که مادر برای اولین بار است که شیر می دهد . بهتر است تکنیک صحیح شیردهی را رعایت نماید بدین معنا که نوک سینه و هاله دور سینه با هم در دهان نوزاد باشد و حتما بعد از هر مرتبه شیردهی یک قطره از شیر خود مادر را بر روی نوک سینه بریزید و اجازه دهند در مجاورت هوا خشک شود که بهترین روش برای پیشگیری از ترک نوک سینه است و از هر کرم دیگری بهترعمل می کند .
مادر در طول روز یک بار سینه خود را با آب تمیز شستشو دهد و نیازی نیست چندین بار در طول روز از صابون و مواد ضد عفونی جهت تمیز نمودن سینه استفاده نماید خود این موارد سبب خشکی و ترک نوک سینه می شود .
بعد از شیردهی با یک دستمال مرطوب نوک سینه را پاک نمایید تا بزاق نوزاد عاملی برای ایجاد ترک سینه نباشد .
ترک سینه سبب می شود تا نوزاد نتواند بدرستی شیر بنوشد و دیگر اینکه می تواند عاملی باشد تا مادر نتواند شیردهی خوبی داشته باشد بهتراست این نکات را رعایت نماید تا از بروز چنین اتفاقی پیشگیری کنید .
مراقبت های بعد از زایمان طبیعی
بعد از زایمان نیاز است که مراقبت هایی صورت گیرد تا مادر زودتر به بهبودی برسد. برخی از مراقبت های بعد از زایمان طبیعی را در اینجا برای شما می آوریم:
بعد از زایمان ۶ ساعت اول مهم ترین زمان برای مادر است. در این مدت زمان نیاز است که مراقبت های لازم انجام شود و میزان خونریزی و علائم حیاتی مادر (فشار خون، دمای بدن، نبض و تنفس) چک شود.
همچنین نیاز است که اقدامات ضروری برای مادر انجام شود تا زودتر به بهبودی دست یابد. تغذیه بعد از زایمان طبیعی یکی از مواردی است که باید مورد توجه قرار گیرد. تغذیه مادر بعد از زایمان باید حاوی کالری و پروتئین بیشتری باشد و پروتئین، کلسیم و مواد ضروری که در اثر شیردهی از دست می دهد باید تامین شود.
همچنین اگر پزشک برای وی قرص آهن و قرص مولتی ویتامین تجویز کند مادر باید تا سه ماه بعد از زایمان مصرف کند تا مواد لازم بدن وی تامین گردد.
بهتر است بدانید که در زمان شیردهی نباید غذاهای نفاخ و حساسیت زا مانند گوجه فرنگی، پیاز، کلم، شکلات و ادویه مصرف نمایید.
برای کسب اطلاعات بیشتر به متخصص زنان خوب در غرب تهران مراجعه نمایید .
برخی از خدمات دکتر مژگان بیک زاده :